ԱՄՆ-ի, Գերմանիայի և Ռուսաստանի միջև տեղի է ունենում կալանավորվածների լայնածավալ փոխանակում

Փոլ Ուելան, Ալսու Կուրմաշևա, Էվան Գերշկովիչ

Թուրքիայի հետախուզական ծառայությունները համակարգում են փոխանակման գործընթացը 

Բայդենի վարչակազմը համաձայնել է բանտարկյալների փոխանակմանը Ռուսաստանի հետ, և ակնկալվում է, որ Ռուսաստանում ազատազրկման ենթարկված ամերիկացի երեք քաղաքացիներ շուտով ազատ կարձակվեն, այդ թվում՝ Wall Street Journal-ի լրագրող Էվան Գերշկովիչը, նախկին զինվորական Փոլ Ուելանը և ռադիոլրագրող Ալսու Կուրմաշևան, հինգշաբթի հաղորդում է CBS News-ը՝ վկայակոչելով ԱՄՆ վարչակազմի բարձրաստիճան պաշտոնյային:

Պայմանագրի շրջանակներում ազատ են արձակվում նաև այլ անձինք։

Փոխանակման մասնակիցների հետ ինքնաթիռը վայրէջք է կատարել Անկարայի օդանավակայանում, որտեղ թուրքական ծառայությունների աջակցությամբ ընթանում է ամերիկյան կողմին նրանց հանձնելու գործընթացը։ «Անադոլու» գործակալությունը հայտնել է, որ փոխանակման ենթակա մարդկանց ընդհանուր թիվը 26 է, և նրանք եկել են Գերմանիայից, Լեհաստանից, Սլովենիայից, Նորվեգիայից և Բելառուսից։

Թուրքիայի նախագահի գրասենյակի հաղորդագրության մեջ նշվում է, որ 10 մարդ, այդ թվում՝ երկու անչափահաս, փոխադրվել է Ռուսաստան, 13-ը՝ Գերմանիա, 3-ը՝ ԱՄՆ։

Հինգշաբթի ավելի վաղ Bloomberg-ը հայտնել էր, որ Մոսկվան ազատ է արձակում Գերշկովիչին և Ուելանին՝ Վաշինգտոնի հետ բանտարկյալների փոխանակման շրջանակներում, ըստ խնդրին ծանոթ մարդկանց:

Այս անձինք, որոնք ձերբակալվել են Ռուսաստանում լրտեսության մեղադրանքով և չեն ընդունել իրենց մեղադրանքը, լքում են Ռուսաստանի Դաշնության սահմանները: Միևնույն ժամանակ, ԱՄՆ-ը և նրա դաշնակիցները, համաձայնագրի համաձայն, իրենց մոտ գտնվող կալանավորներին հանձնում են Ռուսաստանին։

Հաղորդվում է, որ Ռուսաստանի կողմից ազատ արձակվածների թվում են.

քաղաքագետ Դիտեր Վորոնինը, ով մեղադրվում է ռուս զինվորներին լուսանկարելու մեջ, 19-ամյա Քևին Լիկին, Բելառուսում մահապատժի դատապարտված Ռիկո Քրիգերը, Պատրիկ Շեբելը, ում մոտ օդանավակայանում հայտնաբերվել էրր մարիխուանա, փաստաբան և «Avers Germany» ընկերությունների խմբի կառավարիչ Գերման Մոյժեսը, ռուս քաղաքական գործիչ Իլյա Յաշինը, Ուֆայում Նավալնիի շտաբի նախկին ղեկավար Լիլիա Չանիշևան, Նավալնիի շտաբի նախկին ղեկավար Տոմսկում Քսենիա Ֆադեևան, Նավալնիի շտաբի Բառնաուլի մասնաճյուղի նախկին ղեկավար Վադիմ Օստանինը, ընդդիմադիր Անդրեյ Պիվովարովը, իրավապաշտպան Օլեգ Օրլովը և նկարիչ Սաշա Սկոչիլենկոն։

Ռուսաստան վերադարձող անձինք ներառում են.

Վադիմ Կրասիկովը (Գերմանիայից), որը դատապարտվել է չեչեն այլախոհի սպանության համար, լրտեսության մեջ մեղադրվող Արտեմ և Աննա Դուլցևները (Սլովենիայից), Միխայիլ Միկուշինը (Նորվեգիայից), Ռուսական ծագումով իսպանացի լրագրող Պաբլո Գոնսալեսը (Պավել Ռուբցով), որը կալանավորվել է 2022 թվականի փետրվարին լրտեսության կասկածանքով (Լեհաստանից), հաքերներ Ռոման Սելեզնևը և Վլադիսլավ Կլյուշինը (ԱՄՆ-ից), ինչպես նաև Վադիմ Կոնոշչենոկը (ԱՄՆ-ից), ով մեղադրվում է Ռուսաստան երկակի նշանակության տեխնոլոգիաների ապօրինի արտահանման և փողերի լվացման մեջ։

Ըստ մի շարք տեղեկությունների՝ համաձայնագրի շրջանակներում Կրեմլը ազատ կարձակի ռուս ընդդիմադիր քաղաքական գործիչ Վլադիմիր Կարա-Մուրզային, ով ունի Ռուսաստանի և Մեծ Բրիտանիայի քաղաքացիություն, ով 25 տարվա ազատազրկման է դատապարտված։

Իրազեկ աղբյուրներն ավելի վաղ հայտնել էին սպասվող փոխանակման մասին՝ անանունության պայմանով։

«Լրագրողներ առանց սահմանների» միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը հինգշաբթի հայտարարություն է տարածել.

«Մենք չափազանց թեթեւացած ենք՝ լսելով, որ Էվան Գերշկովիչի 16-ամսյա փորձությունը վերջապես մոտենում է ավարտին: Մենք անհամբեր սպասում ենք նրա ԱՄՆ անվտանգ վերադարձի մասին լուրերին, բայց շեշտում ենք, որ նա չպետք է ոչ մի օր անցկացներ ռուսական բանտում՝ լրագրողի իր պարտականությունը կատարելու համար։ Ռուսաստանի կառավարության կողմից շարունակվող պատանդ վերցնելու քաղաքականությունը վրդովեցուցիչ է. լրագրողները լրտեսներ չեն և նրանք երբեք չպետք է թիրախավորվեն քաղաքական նպատակներով»:

Հիշեցնենք, որ Միացյալ Նահանգները գտնում է, որ Գերշկովիչն ու Ուելանն անօրինական կալանքի տակ են պահվել։ Վաշինգտոնը բազմիցս կոչ է արել ազատ արձակել Կարա-Մուրզային:

32-ամյա Գերշկովիչը ձերբակալվել էր անցյալ մարտին Եկատերինբուրգ գործուղման ժամանակ և մեղադրվում էր ԿՀՎ-ում աշխատելու մեջ: Թե՛ նա, թե՛ իր գործատուն հերքում են այս մեղադրանքը։

Գերշկովիչը դատապարտվել է անցյալ ամիս։ Սառը պատերազմից հետո առաջին անգամ Մոսկվան քրեական հետապնդում է իրականացնում ամերիկացի լրագրողի նկատմամբ՝ լրտեսության մեղադրանքով։

2018 թվականին կալանավորված Փոլ Ուելանը 2020 թվականին լրտեսության մեղադրանքով դատապարտվել է 16 տարվա ազատազրկման, ինչը նա հերքում է։