Սպիտակ տան ղեավարը դատապարտել է Զելենսկուն՝ 2024 թվականի ապրիլին նախատեսված նախագահական ընտրությունները հետաձգելու համար, որոնք հետաձգվեցին Ռուսաստանի սկսած պատերազմի պատճառով:
«Ես սիրում եմ Ուկրաինան, բայց Զելենսկին սարսափելի աշխատանք է կատարել, նրա [ղեկավարած] երկիրը փլուզվել է, և միլիոնավոր մարդիկ անտեղի մահացել են, և այդպես շարունակվում է…»,- սոցհարթակում գրել է նախագահ Դոնալդ Թրամփը։
Նա Զելենսկուն անվանել է «համեստ հաջողություններով կատակերգու», ով «համոզել է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներին ծախսել 350 միլիարդ դոլար, պատերազմի մեջ մտնել, որը հնարավոր չէր հաղթել, որը երբեք չպետք է սկսվեր, բայց պատերազմ, որը նա, առանց ԱՄՆ-ի ու Թրամփի երբեք չի կարողանա կարգավորել»:
Դոնալդ Թրամփը, ով անցած տարի՝ նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ հրաժարվեց հայտարարել, թե ցանկանում է, որ Ուկրաինան հաղթանակ տանի պատերազմում, հավելել է, որ «միակ բանը, ինչի մեջ նա՝ [Զելենսկին] լավ էր, Բայդենի հետ խաղալն էր, ինչպես ջութակի վրա են նվագում»՝ ավելի շատ ռազմական օգնություն ստանալու համար:
Թրամփի քննադատությունը Զելենսկու հասցեին հնչեց այն բանից հետո, երբ Ուկրաինայի նախագահը չէր թաքցրել իր դժգոհությունը Սաուդյան Արաբիայում կայացած ԱՄՆ-Ռուսաստան բարձր մակարդակի բանակցությունների առնչությամբ, որոնց Ուկրաինան հրավիրված չէր։
Վաշինգտոնն ու Մոսկվան պայմանավորվել են շարունակել բանակցությունները՝ ուկրաինական պատերազմը ավարտին հասցնելու ուղիներ գտնելու նպատակով:
Հիշեցնենք՝ ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոյի և Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի գլխավորած պատվիրակությունների՝ այս երեքշաբթի կայացած բանակցությունները Էր-Ռիադում, երկու գերտերությունների միջև առաջին նշանակալից հանդիպումն էր 2022 թվականին Ուկրաինա Ռուսաստանի ներխուժումից ի վեր:
Ուկրաինայի նախագահ Վոլոդիմիր Զելենսկին բազմիցս հայտարարել է, որ իր երկիրը չի ընդունի պարտադրված կարգավորում։
Պուտինը խոսել է Մոսկվայի ու Վաշինգտոնի միջև վստահության ամրապնդման անհրաժեշտության մասին
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը չորեքշաբթի հայտարարել է, թե Մոսկվայի ու Վաշինգտոնի միջև պետք է վստահություն ձևավորվի՝ նախքան Ուկրաինայի եռամյա պատերազմի ավարտը:
«Անհնար է լուծել շատ հարցեր, այդ թվում՝ ուկրաինական ճգնաժամը, առանց Ռուսաստանի և Միացյալ Նահանգների միջև վստահության մակարդակի բարձրացման»,- ասել է Պուտինը՝ Սանկտ Պետերբուրգում լրագրողների հետ հանդիպմանը:
Նա նշել է, որ գոհ է երեքշաբթի Սաուդյան Արաբիայում ԱՄՆ և Ռուսաստանի բարձրաստիճան պաշտոնյաների միջև կայացած բանակցություններից՝ դրանք գնահատելով «բարձր» և հայտարարելով, թե «առաջին քայլն են» երկու երկրների միջև հարաբերությունների բարելավման ճանապարհին:
Հեռուստատեսային ելույթում Պուտինը հայտնել է, որ կցանկանար հանդիպել ԱՄՆ նախագահի հետ, «սակայն [այդ հանդիպումը] պետք է պատրաստ լինի, որպեսզի արդյունք ունենա»:
«Ինձ տեղեկացրել են [բանակցությունների մասին]: Դրանք բարձր եմ գնահատում, կան արդյունքներ: Իմ կարծիքով՝ մենք առաջին քայլն արեցինք՝ վերականգնելու աշխատանքը փոխադարձ հետաքրքրություններ ներկայացնող տարբեր ոլորտներում»,- Սանկտ Պետերբուրգում գտնվող անօդաչուների գործարանում լրագրողներին փոխանցել է Պուտինը։
Ուկրաինայի հարցով ԱՄՆ բանագնացը ժամանել է Կիև՝ «լսելու մտահոգությունները»
Ուկրաինայի հարցով ԱՄՆ բանագնաց, գեներալ Քիթ Քելլոգն ասել է, թե Միացյալ Նահանգները հասկանում է, որ անհրաժեշտ է Ուկրաինայի համար ապահովել անվտանգության երաշխիքներ՝ բանակցությունների արդյունքում:
Քելլոգը նշել է, թե Կիևում է՝ լսելու ուկրաինացի առաջնորդների մտահոգությունները, որից հետո կվերադառնա՝ խորհրդակցելու ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հետ:
Ամերիկյան բանագնացի խոսքով՝ Միացյալ Նահանգները ձգտում է ուկրաինական պատերազմի շուտափույթ ավարտին, քանզի այն շահեկան կլինի և՛ տարածաշրջանի, և՛ աշխարհի համար:
Մինչ Քելլոգի հետ հանդիպումը նախագահ Վոլոդիմիր Զելենսկին լրագրողներին փոխանցել էր, որ թեև Վաշինգտոնը մտադիր չէ խաղաղապահներ ուղարկել հետպատերազմական Ուկրաինա, կան օժանդակության այլ տարբերակներ, օրինակ՝ հակաօդային պաշտպանության համակարգերի փոխանցումը Կիևին:
«Չեք ցանկանում զորքեր ուղարկել։ Չեք ցանկանում մեր անդամակցությունը ՆԱՏՕ-ին։ Լավ։ Կարո՞ղ ենք ունենալ [հակաօդային պաշտպանության համակարգեր՝] Patriot-ներ։ Բավարար քանակությամբ Patriot-ներ»,- ասել է Զելենսկին:
Ինչևէ, Կիևում բանակցություններն ընթացել են դիվանագիտական ակտիվ շփումների ֆոնին։ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանյուել Մակրոնը չորեքշաբթի հյուրընկալել է եվրոպացի առաջնորդներին՝ Ուկրաինային եվրոպական աջակցությունը քննարկելու համար: Նմանատիպ առաջին հանդիպումը Փարիզում այս երկուշաբթի էր։
Քելլոգը նույնպես այս շաբաթ հանդիպել է եվրոպացի առաջնորդներին:
«Նպատակն է վերջ տալ այս հակամարտությանն այնպես, որ այն լինի արդար, մնայուն և ընդունելի բոլոր ներգրավված կողմերի համար»,- երեքշաբթի Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի հետ հանդիպումից հետո հայտարարել է ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն:
Ինչպես ասացինք, Զելենսկին քննադատել է Էր-Ռիօադում կայացած ամերիկա-ռուսական բանակցությունները, որոնք անցան առանց ուկրաինական ներկայության։
«Այսօր լսեցի՝ դե, մեզ չեն հրավիրեl»: Դե, դուք այնտեղ եք արդեն երեք տարի»,- Վոլոդիմիր Զելենսկու քննադատությանը արձագանքել է Դոնալդ Թրամփը՝ մեղադրելով Ուկրաինայի ղեկավարությանը պատերազմը հրահրելու մեջ:
Զելենսկին հետաձգել է իր այցը Սաուդյան Արաբիա, որը նախատեսված էր այս շաբաթ, ակնարկելով, թե ցանկանում է, որ որևէ կապ չստեղծվի Էր-Ռիադում տեղի ունեցած բանակցությունների և այցելության միջև։
Իր հերթին, ԱՄՆ Պետքարտուղարության խոսնակ Թեմմի Բրյուսը հայտարարել է, թե ԱՄՆ և Ռուսաստանի միջև բանակցությունների արդյունքում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել «նշանակել համապատասխան բարձր մակարդակի թիմեր, որպեսզի սկսեն աշխատել Ուկրաինայում հակամարտությունը որքան հնարավոր է շուտ դադարեցնելու ուղղությամբ»: Բրյուսը հանդիպումը բնութագրել է որպես «կարևոր քայլ առաջ» դեպի խաղաղություն։
Պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն ասել է, թե Ուկրաինան ու եվրոպական երկրները պետք է ներգրավվեն պատերազմի ավարտի շուրջ բանակցություններում՝ հավելելով, որ եթե պատերազմը դադարեցվի, Միացյալ Նահանգները կունենա «արտասովոր հնարավորություններ՝ գործընկերություն հաստատել» Ռուսաստանի հետ առևտրի և այլ գլոբալ հարցերի շուրջ:
Եվրամիության արտաքին քաղաքականության պատասխանատու, Էստոնիայի նախկին վարչապետ Կայա Կալլասը նշել է, թե ինքն ու եվրոպական երկրների արտգործնախարարները խոսել են Ռուբիոյի հետ՝ ԱՄՆ-Ռուսաստան հանդիպումից հետո։ Կալլասն իր աջակցություն է հայտնել Ուկրաինային:
«Ռուսաստանը կփորձի մեզ պառակտել։ Եկեք չհայտնվենք նրանց թակարդում։ ԱՄՆ-ի հետ միասին աշխատելով՝ կարող ենք հասնել արդար և կայուն խաղաղության՝ Ուկրաինայի պայմաններով»,- X-ում գրել է Կալլասը:
Ինչպես հայտնի է, նախագահ Վոլոդիմիր Զելենսկին պահանջում է վերականգնել Ուկրաինայի՝ 2014 թվականի սահմանները։ Սակայն դա և ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու Կիևի երկարամյա ձգտումը ԱՄՆ պաշտոնյաների ներկայացմամբ՝ անիրատեսական է:
Նյութում օգտագործվել են Associated Press-ի, Agence France-Presse-ի և Reuters-ի հրապարակումները։
