Հայտնի է, որ Ռուսաստանի կենտրոնական բանկը միլիարդավոր դոլարների կանխիկ գումար և ակտիվներ է պահում արևմտյան ֆինանսական հաստատություններում ու ընկերություններում:
Այդ ակտիվները սառեցվեցին Արևմուտքի կողմից 2022 թվականի փետրվարին Ուկրաինա Կրեմլի ներխուժումից հետո:
Արտերկրում տեղաբաշխված ռուսաստանյան պետական ակտիվների մոտ 70%-ը՝ ավելի քան 200 միլիարդ դոլար, պահվում է Բրյուսելում՝ Euroclear դեպոզիտարիայում:
Միացյալ Նահանգները, Մեծ Բրիտանիայի և Կանադայի հետ միասին, ջանքեր էին գործադրում, որպեսզի այդ ակտիվներն ամբողջությամբ բռնագրավվեն և ուղղվեն Կիևին աջակցելուն:
Սակայն Եվրամիությունը զգուշավոր մոտեցում է զուցաբերում։ Այս չորեքշաբթի բրյուսելյան հանդիպմանը Եվրամիության անդամ-երկրների դեսպանները սկզբունքային համաձայնության են եկել օգտագործել միայն ռուսաստանյան այդ ակտիվներից ստացված տոկոսները։
«Այն, ինչի մասին խոսում է Եվրամիությունը, ոչ թե մայր գումարի բռնագրավումն է, այլ տոկոսների օգտագործումը, որոնք կարող են կազմել տարեկան 7 կամ 8 միլիարդ [դոլար], ու օգտագործել այն ի շահ Ուկրաինայի։ Մեծ գումար է, բայց նաև չնչին միջոցներ են՝ համեմատած այն վնասի հետ, որը Ռուսաստանը հասցրել է Ուկրաինային»,- ասում է Եվրոպական բարեփոխումների կենտրոնի վերլուծաբան Յան Բոնդը:
Պայմանվորվածությունը պետք է ստորագրվի հաջորդ շաբաթ՝ Եվրամիության ֆինանսների նախարարների հանդիպմանը։ Եվորապական անանուն պաշտոնյաների խոսքով, «Ռուսաստանն վճարելու է իր հանցագործությունների համար», և առաջին մեկ միլիարդ դոլարն արդեն հասանելի կլինի մինչև ամառ՝ զենք գնելու համար:
«Այնտեղ առկա միջոցները կարող են օգտագործվել ոչ միայն Եվրոպայում գնումների համար, այլև Եվրոպայից դուրս: Քանի որ կարևոր է զենքը հնարավորինս արագ մատակարարել»,- ասում է Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցը:
Եվրոպայում, սակայն, ոմանք մտավախություն ունեն, թե Ռուսաստանի ակտիվներն ամբողջությամբ բռնագրավելու ԱՄՆ առաջարկած ծրագիրը տևական իրավական պայքարի պատճառ կդառնա, և կարող է դրդել այլ երկրների, օրինակ՝ Չինաստանին, վաճառել եվրո-գոտում արված ներդրումները, ինչն էլ հարված կլինի եվրոպական արժույթին:
Մյուսներն ակնկալում են, որ Ռուսաստանը կպատասխանի` բռնագրավելով երկրում դեռևս գործող արևմտյան ընկերություններին պատկանող ակտիվները:
«Իմ կարծիքն այն է, որ այդ ընկերությունները երկու տարի ժամանակ են ունեցել դուրս գալու ռուսական շուկայից։ Եթե նրանք մնացել են, պատճառն այն էր, որ կարծում էին, թե նորմալ է շարունակել գումար վաստակել Ռուսաստանում, չնայած այն հանգամանքին, որ այն ագրեսիվ պատերազմ էր մղում իր հարևաններից մեկի դեմ: Եվ եթե նրանք հիմա կորցնեն իրենց ակտիվները, ուրեմն նրանց բախտը չբերեց»,- հավելում է Բոնդը:
Եվրամիության պաշտոնյաները հույս ունեն, որ պայմանվորվածությունն ամբողջությամբ ուժի մեջ կմտնի մինչև այս հունիս:
Հենց այդ ժամանակ էլ Հունգարիան պետք է ստանձնի Եվրամիության նախագահությունը, և կան մտավախություններ, որ այն կարող է արգելափակել պայմանավորվածությունը, եթե այն ամբողջությամբ չստորագրվի, քանի որ Բուդապեշտը ձգտում է պահպանել կապերը Ռուսաստանի հետ:
