Ուկրաինայի և Ռուսաստանի զինված ուժերն ակտիվորեն օգտագործում են անօդաչու թռչող սարքեր
Ուկրաինական պատերազմի սկզբնական օրերին աշխարհով մեկ տարածվեց ռուսական տանկային շարասյան ոչնչացման տեսանյութը անօդաչու սարքերի միջոցով։ Կադրերում երեւում է զրահատեխնիկայի շարասյունը, ենթադրաբար՝ 90-րդ գվարդիական Վիտեբսկ-Նովգորոդի տանկային դիվիզիայի, որը դարանակալվել է Կիեւի մոտ։ Ուկրաինայի անվտանգության ծառայությունը հայտնել է, որ գաղտնալսել է շարասյան մեջ գտնվող ենթադրաբար ռուս սպայի ռադիոհաղորդակցությունը: Ձայնագրությունը հրապարակվել է լրատվամիջոցներում։ Սպան հայտնում է, որ շարասյունն ունի շատ կորուստներ, ու որ ուկրաինական կողմին հայտնի էր շարասյան մասին: Նրանք մեզ սպասում էին, սպանվել է գնդի հրամանատարը, ասում է ռուսաստանցի սպան՝ տեղեկացնելով, որ շարասյան ուղղությամբ հարվածներ են հասցվել նաև անօդաչու թռչող սարքերի՝ Բայրաքթարների միջոցով:
Անօդաչու թռչող սարքերի դերը ուկրաինական պատերազմում չափազանց կարևոր է, ասում է RAND Corporation-ի ռազմական վերլուծաբան Սքոթ Բոստոնը՝ ընդգծելով, որ այսօր ականատես ենք, թե ինչպես են անօդաչու սարքերը դառնում ցամաքային պատերազմի կարևոր գործոն։ Դա նկատելի էր արդեն ԼեռնայինՂարաբաղի պատերազմի ժամանակ, ինչպես նաև Սիրիայում, ասում է նա:
Ռազմական փորձագետների մեծ մասը համաձայն է, որ Ուկրաինայի Զինված ուժերի պաշտպանության և հակահարձակման հաջողության գրավականներից մեկը, որը հակադրվում է հակառակորդի գերակա ուժերի դեմ, մարտերում անօդաչու թռչող սարքերի արդյունավետ օգտագործումն է: Հատկապես ընդգծվում է թուրքական Bayraktar TB2 անօդաչու թռչող սարքի արդյունավետությունը։ Թուրքական Baykar Technology Corporation-ի գլխավոր տեխնոլոգիական տնօրեն Սելչուկ Բայրաքթարը Reuters-ին ասել է, որ Ուկրաինա ռուսական ներխուժումից հետո այս անօդաչու թռչող սարքի պահանջարկը կտրուկ աճել է։
Your browser doesn’t support HTML5
Դրոների պատերազմ. անօդաչու թռչոք սարքերը վճռոշ դեր են խաղում Ուկրաինայում
Ռուսական բանակը նույնպես ակտիվորեն օգտագործում է անօդաչու սարքեր։ Զինվորականներն ունեն անօդաչուների այնպիսի մոդելներ, ինչպիսիք են Granat, Eleron, Zala, Tachyon, Zastava և Orlan: Նրանք կարողանում են տարածքի հետախուզություն իրականացնել և շտկել հրետանային կրակը։
Ռուսական բանակի կողմից անօդաչու թռչող սարքերի կիրառման մասին տեղեկությունը սահմանափակ է։ Վերջին անգամ Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարությունը հրապարակել է իսրայելական Searcher 2-ի լիցենզավորված պատճեն Forpost-R հարվածային անօդաչու թռչող սարքի կողմից ուկրաինական MLRS-ի ոչնչացման տեսանյութը։
Ռուսական ավիակոնստրուկտորները մշակել են մի քանի ծանր հարվածային անօդաչու թռչող սարքեր։ Sukhoi Design Bureau-ն նախագծել է Okhotnik ինքնաթիռը, ըստ «թռչող թևի» սխեմայի, ինչպես ամերիկյան B-2 Stealth ռմբակոծիչը՝ 9 մետրթեւերի բացվածքով և ավելի քան 20 տոննա թռիչքի քաշով: Սպասվում է, որ այն զանգվածային արտադրության կդրվի 2023 թվականից։
Kronstadt Aircraft Concern-ը ՌԴ ՊՆ-ի համար ստեղծել է երկու ծանր հարձակողական անօդաչու թռչող սարք՝ Sirius և Orion: Փորձարկման վայրերում արդեն ցուցադրվում է Orion ապարատը։ Նրա թռիչքի առավելագույն քաշը ավելի քան 1 տոննա է, իսկ ծովագնացության արագությունը կազմում է ժամում 200 կիլոմետր։ Անօդաչուն կարող է կրել ավելի քան200 կիլոգրամ մարտական բեռ։ Sirius-ի մասին տվյալներ գործնականում չկան, հայտնի է, որ այն Orion-իարդիականացված տարբերակն է։ Երկու դրոններն էլ կառուցված են ամերիկյան MQ-1 Predator-ի սխեմայով։
Միչիգանի համալսարանի օդատիեզերական ճարտարագիտության պրոֆեսոր Էլլա Աթկինսը կարծում է, որ անօդաչու օդային համակարգերի օգտագործման հիմնական խնդիրը կրիտիկական իրավիճակում մարդկանց կյանքը պաշտպանելն է: Պրոֆեսոր Աթկինսն ասում է. «Ինձհամար անօդաչու թռչող սարքի կարևոր տարբերակիչ հատկանիշը նրա ունիվերսալությունն է: Դուք կարող եք ուղարկել այն այնտեղ, ուր ցանկանում եք, և երբ ցանկանում եք: Այս ամենը նվազագույն գին ունի։ Բայց այստեղ ամենավճռական կետն այն է, որ անօդաչու թռչող սարքի օգտագործումը վերացնում է մարդկանց կյանքի վտանգը»:
Միացյալ Նահանգները որպես ռազմական օգնություն Ուկրաինայի Զինված ուժերին տրամադրում է MQ-9 Reaper հարվածային անօդաչու թռչող սարքեր, RQ-20 Puma և Raven հետախուզական անօդաչու սարքեր և Switchblade կամիկաձե անօդաչուներ:
Ջո Բայդենի վարչակազմը նախատեսում է նաև MQ-1C Grey Eagle հարվածային անօդաչու սարքերի տրամադրում, որոնք ավելի հայտնի են Predator անվամբ: Դրանք կնվիրաբերվեն Ուկրաինայի զինված ուժերին, երեքշաբթի օրը հայտնել է Reuters գործակալությունը՝ վկայակոչելով երեք անանուն աղբյուրների: Այս տեսակի անօդաչու թռչող սարքերը կարող են կրել մինչև ութ «Օդ-երկիր» Hellfire տեսակի հրթիռներ:
Հոդվածը պատրաստվել է «Ամերիկայի ձայն»-ի ռոուսական բաժնի լրագրող Սանջար Համիդովի նյութի հիման վրա