Մինչ այս պահը ամերիկյան ընկերությունները գլխավորում էին արհեստական բանականության առաջադեմ համակարգերի ստեղծման համաշխարհային մրցավազքը։ Նրանք ապավինում են տվյալների հսկա կենտրոններին ու նորագույն միկրոչիպերին և ասում, թե իրենց ավելի շատ գումար է անհրաժեշտ՝ ավելի շատ էներգիայի և ավելի հզոր չիպերի համար։
Սակայն չինացի հետազոտողներն օրերս ներկայացրեցին ընդգրկուն լեզվական մոդելի (LLM) նոր տարբերակ, որը կոչվում է DeepSeek-R1։
Ըստ որոշ պնդումների՝ այն համեմատելի է ամերիկյան առաջադեմ նմանակների հետ, բայց միևնույն ժամանակ պահանջում է ավելի քիչ հաշվողական ռեսուրսներ և զգալիորեն ավելի քիչ ծախսեր։
DeepSeek-ի հավելվածը ցնցեց ամերիկյան ֆոնդային բորսան։ Այն Apple-ի App Store-ի ներբեռնումների ցանկում զբաղեցրել է առաջին հորիզոնականը։ ԱՄՆ տեխնոլոգիական ընկերությունների բաժնետոմսերի գներն անկում ապրեցին։
Հավելվածը նույնիսկ արժանացավ ԱՄՆ իշխանությունների ուշադրությանը։
«Չինական ընկերության կողմից DeepSeek արհեստական բանականության թողարկումը պետք է ահազանգ լինի մեր արդյունաբերության համար, որի ուղղությամբ պետք է կենտրոնանանք՝ հաղթելու համար»,- հայտարարել է ԱՄՆ նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփը։
ԱՄՆ-ն սահմանել է արտահանման խիստ հսկողություն՝ դադարեցնելով ամենաբարձր մակարդակի չիպերի վաճառքը Չինաստանին։ DeepSeek-ի ներկայացմամբ՝ սահմանափակումներով աշխատելն օգնել է նրանց ավելի էժան լուծումներ գտնել։
«Խնայելու տեսանկյունից լավ նորարարություն է, որը գրավիչ կլինի լայն շրջանակների համար»,- ասում է Կալիֆոռնիայի համալսարանի ներկայացուցիչ Օլաֆ Գրոթը։
DeepSeek-ի առաջընթացը, կարծես, սառը ցնցուղ էր Սիլիկոնային հովտի համար՝ նաև այն պատճառով, որ հավելվածը հիմնված է բաց կոդով տեխնոլոգիայի վրա, ինչը էապես տարբերվում է արհեստական բանականության ոլորտում գործող հսկաների հավելվածներից, օրինակ՝ OpenAI-ի, Microsoft-ի և Google-ի, որոնք գաղտնի են պահում իրենց համակարգերի աշխատանքի մեխանիզմը։
Երկու տարի առաջ Meta-ն թողարկել էր Llama կոդը՝ արհեստական բանականության ուղղությամբ իր առաջադեմ տեխնոլոգիան, որպեսզի մյուսները կարողանան օգտագործել այն նորարարության համար։
DeepSeek-ն օգտագործել է Llama-ն՝ իր արհեստական բանականությունն ուսուցանելու համար, այնուհետև բաց կոդով թողարկել է իր տեխնոլոգիան։
«Այն արհեստական բանականության ստեղծումը և օգտագործումը դարձնում է ավելի ժողովրդավար՝ ստեղծելով այն ցածր գնով»,- հավելել է Գրոթը։
Դիտորդների գնահատմամբ՝ DeepSeek-ի ի հայտ գալը կասկածի տակ է դնում արհեստական բանականության ոլորտում Միացյալ Նահանգների քաղաքականության արդյունավետությունը։ Նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ արհեստական բանականությունն առաջնահերթություն կդարձնի։
