Շաբաթ օրը տասնյակ հազարավոր մարդիկ բողոքի ցույցեր են անցկացրել ողջ Թուրքիայով՝ իրենց ձայնը բարձրացնելով Գազայում Իսրայելի վարած ռազմական գործողությունների դեմ:
Բողոքի նման ցույցերը ևս մեկ ցուցիչ են, որ Թուրքիայում աճում է դժգոհությունը Գազայում չդադարող ռազմական գործողությունների պատճառով, և այդ դժգոհության աճին մեծապես նպաստեց Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի օրերս արված հայտարարությունը:
«Պետք է շատ ուժեղ լինենք, որպեսզի Իսրայելը չկարողանա անել նման գործողություններ Պաղեստինի նկատմամբ: Ինչպես մտանք Ղարաբաղ, Լիբիա, այնպես էլ կարող ենք նույնը անել Իսրայելում։ Չկա որևէ պատճառ այդ չանեդու»,- ասել էր Էրդողանը:
«Համասի» առաջնորդ Իսմայիլ Հանիեի սպանությունը հաջորդ պատճառն էր, որպեսզի Թուրքիայում պետական մակարդակով ի ցույց դնեն իրենց դժգոհությունը Գազայում տեղի ունեցողի առնչությամբ․ երկրով մեկ իջեցվեցին թուրքական պետական դրոշները։
Իսրայելցի դիտորդների խոսքով, Էրդողանի՝ ռազմական բնույթի սպառնալիքներն, անշուշտ, սրում են իրավիճակը տարածաշրջանում:
«Երբ կիրառում եք ռազմական սպառնալիքներ պարունակող հռետորաբանություն, այն անհնար է անտեսել: Ճի՛շտ է, բազմաթիվ վերլուծաբաններ ասում են, թե վաղը այդ խոսքերը կմոռացվեն, բայց հայտարարություն հնչեցնելուց հետո, նրանք, ովքեր ղեկավարում են զինվորականներին, պետք է պատրաստվեն: Իսկ երբ նախապատրաստվում ես, ուրեմն ունես ծրագրեր, որոնք հետագայում պետք է կյանքի կոչես»,- նշում է Թել Ավիվի Ազգային անվտանգության հետազոտությունների ինստիտուտի ներկայացուցիչ Գալյա Լինդենշտրաուսը:
Ոմանց կարծիքով, սակայն, Էրդողանի այդ խոսքերը նախևառաջ ուղղված են ներքին լսարանին և նպատակ ունեն ամրապնդել իշխող ուժի դիրքերը՝ Թուրքիայում ՏԻՄ ընտրություններում կրած պարտությունից հետո:
«Հակաիսրայելական հռետորաբանությունը [նաև] ցույց է տալիս Անկարայի աճող հիասթափությունը՝ Գազայում հրադադար հաստատելու [անկարողության] և պատերազմից հետո Գազայի վերակառուցմանը միտված դիվանագիտական գործընթացներից դուրս մնալու պատճառով»,- նշում է Լոնդոնի տնտեսագիտության դպրոցի վերլուծաբան Սելին Նասին:
Նման զարգացումների ֆոնին՝ վերջերս Չինաստանը հյուրընկալեց պաղեստինցի առաջնորդներին, և սա Անկարայում բացասաբար ընկալվեց․ Թուրքիայի նախագահը հրապարակավ պահանջեց Պաղեստինի ինքնավարության ղեկավար Մահմուդ Աբասից ներողություն խնդրել՝ Թուրքիայի խորհրդարանում ելույթ ունենալու հրավերը մերժելու համար:
Ինչևէ, դիտորդները ուշադրություն են հրավիրում՝ Իսրայելի նկատմամբ առևտրային էմբարգո սահմանելուց հետո Անկարան անցել է ռազմական բնույթի սպառնալիքների հնչեցմանը, ինչը պարզորոշ ցույց է տալիս, որ երկկողմ հարաբերություններում լարվածությունը աստիճանաբար աճում է:
«Այլևս ոչինչ չի խանգարում [թուրքական և իսրայելական] առաջնորդներին շարժվել վտանգավոր ուղղությամբ, [քանզի] երբ քաղաքացիական ոլորտում սպառնալիքներն այլևս սպառված են, տեղափոխվում եք ռազմական հարթություն, և դա վտանգավոր է»,- ասում է Գալյա Լինդենշտրաուսը:
Հաշվի առնելով, որ մերձավորարևելյան հակամարտությունն, ըստ ամենայնի, ընդլայնվում է դեպի Լիբանան՝ գուցե, ներառելով նաև Իրանը, դիտորդները զգուշացնում են՝ Էրդողանը կարող է ավելի սրել Իսրայելին հասցեագրված իր հռետորաբանությունը և նպստել լարվածոթւյան աճին:
