Փորձագետները քննարկում են, թե ինչու Կրեմլին անհրաժեշտ է կեղծիք ուկրաինական զանգվածային ոչնչացման զենքի մասին
Կիևը կտրականապես հերքել է Կրեմլի մեղադրանքները «կեղտոտ միջուկային ռումբ» օգտագործելու իր ցանկության վերաբերյալ: Նախագահ Վոլոդիմեր Զելենսկիի խոսքով, սա նշան է, որ Մոսկվան ինքը նման ծրագրեր է մշակում, որպեսզի ամեն ինչում հետո մեղադրի Ուկրաինային։
Հոկտեմբերի 23-ի իր տեսաուղերձում նա հայտարարեց, որ «եթե ինչ-որ մեկը կարող է միջուկային զենք օգտագործել Եվրոպայի մեր հատվածում, ապա դա միայն մեկ անձ է, ով պարզապես հրամայել է ընկեր Շոյգուին զանգահարել ինչ-որ տեղ»: Նա կոչ է արել միջազգային հանրությանը խստորեն դատապարտել և կոշտ արձագանք տալ Ռուսաստանի այս գործողություններին:
Մինչդեռ Ուկրաինան պաշտոնապես հրավիրել է ՄԱԳԱՏԷ-ի պատվիրակությանը՝ հերքելու Ռուսաստանի մեղադրանքները, թե Ուկրաինան իբր ստեղծել է ռադիոակտիվ սարք՝ «կեղտոտ ռումբ»:
Ինչպես հոկտեմբերի 24-ին Twitter-ում նշել է Ուկրաինայի արտաքին գործերի նախարար Դմիտրի Կուլեբան կոչ է արել ՄԱԳԱՏԷ-ի գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսիին անհապաղ փորձագետներ ուղարկել Ուկրաինայի խաղաղ օբյեկտներ, որոնք Ռուսաստանի Դաշնությունը կեղծ կերպով նկարագրում է որպես «կեղտոտ ռումբ» զարգացնելու վայրեր: Ուկրաինան եղել և մնում է թափանցիկ։ Մենք թաքցնելու ոչինչ չունենք, նշել է է Ուկրաինայի ԱԳՆ ղեկավարը։
Հիշեցնենք, որ ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունները նախօրեին հայտնեցին Ուկրաինային իրենց աջակցությունը և դատապարտեցին Ռուսաստանի կողմից ռազմական գործողությունների սրման ցանկացած պատրվակ։
ԱՄՆ պետքարտուղարությունը տարածել է ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունների համատեղ հայտարարությունը՝ կապված Ուկրաինայում իրավիճակի զարգացման հետ, որն արտացոլում է ռուսական ռազմական ագրեսիան։
«Մենք՝ Ֆրանսիայի, Միացյալ Թագավորության և Միացյալ Նահանգների արտաքին գործերի նախարարներս, վերահաստատում ենք մեր անսասան աջակցությունն Ուկրաինայի ինքնիշխանությանն ու տարածքային ամբողջականությանը ռուսական շարունակական ագրեսիայի պայմաններում։ Մենք վճռական ենք մնում՝ շարունակելու աջակցել Ուկրաինայի ջանքերին՝ իր տարածքը պաշտպանելու հարցում այնքան ժամանակ, որքան դա անհրաժեշտ է»:
Հայտարարության համաձայն՝ երեք երկրներն էլ հասկացրել են, որ մերժում են Ռուսաստանի բացահայտ կեղծ պնդումները, թե Ուկրաինան պատրաստվում է «կեղտոտ միջուկային ռումբ» կիրառել սեփական հողում։ «Աշխարհը կճանաչի այս հայտարարությունը որպես էսկալացիայի պատրվակ օգտագործելու ցանկացած փորձ։ Մենք նաև մերժում ենք Ռուսաստանի կողմից էսկալացիայի ցանկացած պատրվակ»,- ասված է փաստաթղթում։
Կիրակի ավելի վաղ ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն ԱՄՆ-ի, Մեծ Բրիտանիայի, Ֆրանսիայի և Թուրքիայի պաշտպանության նախարարների հետ հեռախոսազրույցում տեղեկացրել էր Ուկրաինայում իրավիճակի վատթարացման մասին և մտավախություն հայտնել, որ Ուկրաինան կարող է օգտագործել «կեղտոտ միջուկային ռումբ»։
Երկուշաբթի նախարարի հետ համահունչ նման ակնարկներ արեցին ՌԴ նախագահի մամլո քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը, արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը և այլ պաշտոնյաներ։
«Կեղտոտ միջուկային ռումբի» թեմայի նման ակտիվ ուռճացումը վկայում է այն մասին, որ Կրեմլը մեծ քաղաքական խաղ է վարում, որպեսզի փորձի ինչ-որ շրջադարձային կետ ստեղծել Ուկրաինայի հետ պատերազմի և կոլեկտիվ Արևմուտքի հետ առճակատման մեջ, կարծում է քաղաքագետ Անդրեյ Օկարան: Նրա կարծիքով, այդ նպատակների համար Մոսկվան ավելի լավ բան չի գտել, քան փորձել է սեփական ենթագիտակցական մտքերը վերագրել Կիեւին։
«Ամերիկայի ձայն»-ի հետ զրույցում նա չի բացառում, որ այսպիսով Կրեմլը ձգտում է Խերսոնից իր հարկադիր նահանջը ներկայացնել որպես իր կողմից գիտակցված զիջում կամ բարի կամքի դրսևրում: Ըստ նրա՝ հավանաբար, Մոսկվայի պոտենցիալ այսպես կոչված «զիջումների» շարքում է նաև Կախովսկայա հիդրոէլեկտրակայանի պայթյունից և ատոմային զենքի օգտագործումից հրաժարումը ռազմաճակատում անհրաժեշտ հանգստի դիմաց՝ հաշվի առնելով ճակատներում ստեղծված աննախանձելի իրավիճակը ռուսական կողմի համար: Ուստի Ռուսաստանի ղեկավարությունն եռանդով փնտրում է Արևմուտքի համար ընդունելի փաստարկներ, որոնք կարող են Կիևին պարտադրել ընդունել Կրեմլի ծրագրերը՝ սպառազինության մատակարարումների կրճատման արդյունքում։
Այսպիսով, «կեղտոտ ռումբի» թեման քաղաքական առասպել կամ նույնիսկ սովորական սադրանք չէ, այլ պարզապես «հեքիաթ սպիտակ ցլի մասին», - պնդում է Օկարան: Միևնույն ժամանակ, ցանկացած վատ խաղաղություն, որը պարտադրում է Մոսկվան, կտա ժամանակ մոբիլիզացնել ուժերը և պատրաստվել ուկրաինական հաջորդ պատերազմին, որը Ռուսաստանը, շունչ քաշելով և մեծացնելով իր բանակի հզորությունը, մի փոքր ուշ, անշուշտ, սանձազերծելու է։ Ըստ նրա՝ թվում է, թե Կրեմլը ձգտում է հրադադար կազմակերպել կորեական մոդելով, երբ երկիրը 38-րդ զուգահեռականով բաժանվում է երկու մասի։ Դնեպրի աջ ափը Խերսոնի հետ մնում է Ուկրաինային, իսկ ձախ ափը՝ Ռուսաստանին, բայց պատերազմը դադարում է։
Ես դա այլ կերպ չեմ կարող գնահատել, քան Կրեմլի կողմից միջուկային շանտաժի շարունակություն ու ուժեղացում, իր հերթին «Ամերիկայի ձայնի» ռուսական ծառայությանը տված հարցազրույցում նշել է քաղաքական դիտորդ Իվան Պրեոբրաժենսկին։
Ըստ նրա՝ Մոսկվան չունի և չի կարող որևէ ապացույց ունենալ, որ Ուկրաինան որևէ «կեղտոտ միջուկային ռումբ» ունի, քանի որ չես կարող հաստատել այն, ինչը գոյություն չունի։ Նրա պնդմամբ պաշտպանության նախարար Շոյգուն զանգահարել է ՆԱՏՕ-ի երկրներին, բացառությամբ Գերմանիայի, որի տարածքներում միջուկային զենք կա, սակայն չի ներկայացրել ոչ մի ուշագրավ փաստարկ՝ ի պաշտպանություն իր խելահեղ գաղափարի։ Տարակուսել է, ըստ նրա, որ Շոյգուն այդ նույն պատրվակով զանգահարել է Լոնդոն այն ժամանակ, երբ արտահոսքը ապահոված ռուսական լրատվամիջոցները պնդում էին, թե իբր Մեծ Բրիտանիան է օգնել Կիևին ստեղծել «կեղտոտ միջուկային զենք»:
Սրանից հետևում է, որ Մոսկվայում հույս չունեն, որ ինչ-որ մեկը կարող է հավատալ իրենց վարկածին, հայտարարել է Իվան Պրեոբրաժենսկին։ Դա ազդանշան է նրա կարծիքով, որ Կրեմլը, այսպես ասած, հասկացնում է, որ չի օգտագործի մարտավարական միջուկային զենք, այլ ուղղակիորեն զգուշացնում է, որ կարող է միջուկային աղետ կազմակերպել նույն Զապորոժյեի ատոմակայանում։ Շանտաժի հիմնական նպատակներից մեկը Կիևին արևմտյան ռազմական օգնության կրճատումն է, եզրակացնում է նա։
Ռուսաստանը ցույց է տալիս իր լծակները, իր պատրաստակամությունը՝ ներգրավվելու նման բացահայտ մանիպուլյացիաների և կեղծ հարձակումների մեջ, և հենց դա է լծակների աղբյուրը, ասում են վերլուծաբանները: Հիմնական պատճառը, թե ինչու է Ռուսաստանին ձեռնտու օգտագործել ոչ թե մարտավարական միջուկային զենք, օրինակ, այլ կեղտոտ ռումբ, լրացուցիչ հնարավորությունն է։ Կեղտոտ ռումբ կիրառելը որոշ չափով ավելի հեշտ է, քան միջուկային մարտագլխիկով ցանկացած զենք: Ենթադրվում եմ, ըստ փորձագետների, որ գաղափարն այն է, որ Ռուսաստանը չի ցանկանում մարտավարական զենք և միջուկային զենք կիրառել Ուկրաինայում, քանի որ և՛ Չինաստանը, և՛ ողջ միջազգային հանրությունը կվրդովվի։ Իսկ կեղտոտ ռումբը կարելի է որակել ահաբեկչություն: Եվ քանի որ դա իրական միջուկային պայթյուն չի լինի, ապա Ռուսաստանը հնարավորություն կունենա արժանահավատորեն հերքել՝ ասելով, որ դրանք ուկրաինացի ահաբեկիչներ են, եզրակացնում են փորձագետները։
