ԽՍՀՄ նախկին առաջնորդ Միխայիլ Գորբաչովի մահը տեղի ունեցավ Ռուսաստանի պատմության վճռորոշ պահին։ Հասարակությունն այդ պատճառով այսօր մեծապես է բաժանված գրեթե բոլոր հարցերում:
ԽՍՀՄ-ի վերջին նախագահ Գորբաչովը մահացավ, երբ Ռուսաստանը հերթական անգամ բռնեց ավտորիտար կառավարման ուղին ու այն պահին, երբ Ուկրաինայի դեմ պատերազմ սկսելով, չի կարողանում գտնել դրանից դուրս գալու ճանապարհը:
Առանց Գորբաչովին մեծապես փառաբանելու, մեծաթիվ վերլուածաբաններ են այն կարծիքին, որ այսօրվա Ռուսաստանը շատ առումներով մերժում է այն, ինչի հիմքերն էր ուզում դնել Գորբաչովը:
Կարնեգի հաստատության Մոսկվայի կենտրոնի քաղաքական վերլուծաբան Անդրեյ Կոլեսնիկովը ‘’Սկայպ’’-ի միջոցով ‘’Ամերիկայի Ձայն’’- ին ասել է.
«Այստեղ որոշակի պարադոքս կա. Գորբաչովը ազատություն տվեց մեզ բոլորիս, այսօրվա ավագ սերնդին ու նրանց պատկանող զավակներին: Բայց նրանք ատում են Գորբաչովին այս ազատության համար։ Գորբաչովը պատուհան բացեց դեպի աշխարհ, բայց մեզ այս աշխարհը կարծես թե պետք չէ», ասում է նա։
Գորբաչովի մահը անհարմար թեմա է Կրեմլի համար: Նրա մահվան մասին հայտարարություններն էլ հնչում են շատ ցածրաձայն:
Գորբաչովը խորհրդանշում էր դեպի աշխարհ Ռուսաստանի դռները բացած առաջնորդ: Պուտինի կառավարությունն, ընդհակառակը, երկիրը տանում է հակառակ ուղղությամբ:
Փողոցում մարդկանց տեսակետները լիովին իրարամերժ են: Մի մասը երախտապարտ է Միության վերջին նախագահին, մյուս մասը նրան պարզապես համարում է ԽՍՀՄ-ի դավաճան: Նրան մեղադրում են Ռուսաստանը հանցագործությունների մեջ մխրճելու, դեպի տնտեսական ցնցումներ տանելու եւ քաղաքական ծանր պայմաններ հաստատելու մեջ:
Մոսկվաբնակ Յուրիի խոսքերով, ‘’Միխայիլ Գորբաչովը մեծ մարդ էր, ով իր կառավարման օրոք բավականին բարդ աշխատանք է կատարել։ Նա իր վրա էր վերցրել Խորհրդային Միության պես երկիրը բարեփոխության ենթարկելու պատասխանատվությունը’’, ասում է նա:
Յուրիի համաքաղաքացի Ալեքսանդրի խոսքերով, ‘’Գորբաչովը դավաճանել է ողջ ժողովրդին՝ և՛ ռուս, և՛ խորհրդային։ Նա մեծ երկիր է փլուզել’’, ասում է նա։
Մարիա անունով մոսկվացին նույնպես մեղադրում է Գորբաչովին խորհրդային պետությունը փլուզելու մեջ:
Սերգեյի խոսքերով էլ, Գորբաչովն այս պետությանն ազուտություն տված ղեկավարն է: ‘’Բոլոր կառավարիչների մեջ նա միակն է, որը փորձեց ինչ-որ բան անել այս երկրում մշտական բռնապետությունը ավելի լավ կառավարմամբ փոխարինելու համար», ասում է նա:
Գորբաչովն իր վերջին տարիներն անցկացրեց հիվանդության դեմ պայքարելով, հիվանդություն, որի մասին մանրամասներ չեն հաղորդվում: Ազատության համը մատուցած Գորբաչովն ականատես եղավ պուտինյան Ռուսաստանին, ուր վերադարձել է ավտորիտարիզմը` փորձելով լիովին մթագնել ազատության արդեն իսկ մարող լույսը:
''Ամերիկայի Ձայն''