Ուկրաինայի պատերազմը և ռուսական հասարակության պառակտումը

Ռուսաստանում հարուցվել է ավելի քան 70 քրեական գործ՝ երկրի զինված ուժերի մասին «ֆեյքերի» տարածելու մեղադրանքով

Ուկրաինայի դեմ ագրեսիայի սկզբից ի վեր, Ռուսաստանում հարուցվել է ավելի քան 70 քրեական գործ՝ Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի գործողությունների մասին «կեղծ» լուրեր տարածելու մեղադրանքով: Այս մասին հայտնել է «Ցանցային ազատություններ» իրավապաշտպան նախագիծը։

Իրավապաշտպանների տվյալներով՝ բռնաճնշումները գործել են երկրի 36 շրջաններում։ Ամենից հաճախ հետապնդվում են լրագրողներ, քաղաքացիական ակտիվիստներ, քաղաքական գործիչներ և բլոգերներ, բայց կան նաև ոստիկաններ, արվեստագետներ, քահանաներ, ուսուցիչ, բժիշկ, ուսանող և նույնիսկ դպրոցական։

Այս հոդվածը նախատեսում է մինչև 10 տարվա ազատազրկում, և քննիչները հաճախ չարաշահում են իրենց իրավունքը՝ դատարանից պահանջելով կալանքի տակ պահել մեղադրյալին:

Մինչ այժմ ամենաերկար պատիժը ստացել է Մոսկվայի քաղաքային խորհրդի պատգամավոր Ալեքսեյ Գորինովը՝ յոթ տարվա ազատազրկում։ «Կեղծ լուրերի» մեջ մեղադրվել են հայտնի բազմաթիվ մարդիկ, այդ թվում՝ լրագրողներ Ալեքսանդր Նևզորովը, Իլյա Կրասիլշչիկը, քաղաքական գործիչներ Վլադիմիր Կարա-Մուրզան, Իլյա Յաշինը, գրող Դմիտրի Գլուխովսկին։ Վերջին դեպքերից մեկը վերաբերում է Ռուսաստանի Առաջին ալիքի նախկին աշխատակից Մարինա Օվսյաննիկովային։

ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտի խոսնակ Նեդ Փրայսը նախօրեին ասել է, որ Ուկրաինայի դեմ հարձակման արդյունքում Ռուսաստանը փաստացի կերպով դարձել է գլոբալ փարիա՝ իրավազուրկ ու անտեսված: «Անկախ նրանից, թե ինչ է ասում Կրեմլը, փաստն այն է, որ Ռուսաստանը տնտեսապես, քաղաքականապես, դիվանագիտորեն և ֆինանսապես մեկուսացված է մնացյալ աշխարհից», - ասել է Պետդեպարտամենտի պաշտոնյան:

«Իշխանությունները փորձում են տապալել բողոքի ցույցերն իրենց օրորոցում»

Անզեն աչքով կարելի է տեսնել, որ Ռուսաստանում բռնաճնշումներն առնվազն չեն թուլանում, ասում է սոցիալական հոգեբան Ալեքսեյ Ռոշչինը։ Նրա կարծիքով, բռնաճնշումները դեռևս թիրախավորված են. «Նույն Մարինա Օվսյաննիկովային անմիջապես չկալանավորեցին և ազատության մեջ թողեցին մինչև դատավարությունը, թեև այս օրերին նրանք հեշտությամբ կարող էին «փակել» նրան: Այս մասին հոգեբանն ասել է «Ամերիկայի Ձայն»-ի Ռուսական ծառայությանը տված հարցազրույցում։

Մյուս կողմից, Ալեքսեյ Գորինովի և Անդրեյ Պիվովարովի նկատմամբ կիրառված խիստ պատիժները (4 տարի ազատազրկում) ցույց են տալիս, որ իշխանությունները կատակելու մտադրություն չունեն։ Իսկ առջեւում դեռ Ալեքսեյ Յաշինի, Վլադիմիր Կարա-Մուրզայի եւ այլոց դատավարություններն են... Ամեն ինչ արվում է վախի մթնոլորտը պահպանելու համար։

Երկրում իսկապես զանգվածային բռնաճնշումների բացակայությունը բացատրվում է տարբեր պատճառներով, կարծում է Ալեքսեյ Ռոշչինը։ «Դա մասամբ պայմանավորված է նրանով, որ Ռուսաստանում դեռ իրական հակապատերազմական շարժում չկա», - ասում է նա: Ուկրաինայում «հատուկ օպերացիան» ձգձգվում է, պատժամիջոցների հետևանքները սկսում են դրսևորվել. գները բարձրանում են, ապրանքների որոշ տեսակներ անհետանում են խանութների դարակներից»։

Բացի այդ, սոցցանցերում աստիճանաբար «լեզուներ են բացվում», - ընդգծում է հոգեբանը, նկատի ունենալով ավելի հաճախակի դարձող առցանք քննադատությունները: «Այսպիսով, պատերազմը նրանք սկսել են կոչել իր անունով` ‘’պատերազմ’’։ Հասկանալի է, որ Ռուսաստանում հասարակական կարծիքը հեռանում է առաջին ցնցումից և շրջադարձային պահ է գալիս։ Կամ Կրեմլը կհասնի արմատական փոփոխությունների ուկրաինական ուղղությամբ (կամ գոնե զինադադարի), կամ երկրում դժգոհությունը բավականաչափ զանգվածային բնույթ կստանա, որին հնարավոր չի լինի դիմակայել միայն նպատակային ռեպրեսիաներով»։

Հասարակության պառակտումը նույնպես աճում է, ասում է Ալեքսեյ Ռոշչինը։ Նա կարծում է, որ նույնիսկ նախկինում չեզոք մարդիկ, սկսում են հասկանալ, որ այստեղ «ինչ-որ բան ամբողջովին սխալ է»:

«Սկզբում մեծամասնությունը ցանկանում էր վստահեցնել, որ շուրջբոլորը կարճ ժամանակով փոխվել է, և որ այն մոտ է ավարտին, որից հետո մենք կապրենք նախկինի պես…», - ասում է նա: «Բայց հիմա, ինչպես երևում է, զանգվածների մոտ կասկած է առաջացել, որ երկիրը ներքաշվել է շատ, շատ վատ բանի մեջ։ Եվ ընդհակառակը, առաջին օրերին (պատերազմի սկսվելուց հետո) հատկապես պատերազմի մոլի կողմնակիցներն ուղղակի «խամրում» են մեր աչքի առաջ և ակնհայտորեն չափավորում են իրենց ախորժակը։

Սակայն բոլոր գործընթացները չափազանց դանդաղ են ընթանում, ամփոփում սոցիալական հոգեբանը։

«Նախկինում մենք նման փոխադարձ ատելություն չենք ունեցել»

Ընդդիմադիր քաղաքական գործիչ Լեոնիդ Գոզմանը կարծում է, որ Ռուսաստանի իշխանություններն ունեն մի քանի դրդապատճառներ շարունակելու բռնաճնշումները։ Նրա կարծիքով՝ դրանցից մեկն ակնհայտ է. «Դա վրեժն է հենց ակտիվիստների նկատմամբ:

Երբ այսօր միջնորդություններ են հավաքվում այս կամ այն ձերբակալվածի օգտին, դա միանգամայն ճիշտ է, և դա պետք է անել, վստահ է Լեոնիդ Գոզմանը։ Բայց իրականում, նրա տեսանկյունից, առավել կարևոր են հասարակությանն ուղղված կոչերը։

«Այդ կոչերը պետք է նախազգուշացում պարունակեն», - ասում է նա: -Բոլորը պետք է հասկանան, որ եկել են այլ ժամանակներ, և այն, ինչ երեկ ապահով էր, այսօր դրա համար կարելի է վճարել ազատությամբ։ Բայց գլխավորը հուսահատության մեղքի մեջ չընկնելն ու չհանձնվելն է։ Այնպես որ, լավագույնի հույսը երբեք չպետք է կորցնել»:

Իհարկե, հասարակությունն արդեն պառակտված է, և շատ խիստ պառակտված, ասում է քաղաքական գործիչը: «Նախկինում մենք նման փոխադարձ ատելություն չենք ունեցել, իսկ հիմա ունենք»,- ասում է նա։ Կրեմլը հասել է դրան։ Եվ այս առումով նրանց քարոզչական ջանքերը բավականին հաջողված են եղել։ Քանի դեռ ռեժիմը կենդանի է, նրա այս ընթացքը կսրվի. Այլ հարց է, թե այս ռեժիմը որքան կշարունակվի ու կգոյատեւի»։

''Ամերիկայի Ձայն''