Պաշտոնավարման առաջին օրը Թրամփը չեղարկեց իր նախորդի՝ նախկին նախագահ Ջո Բայդենի 2023 թվականի հրամանը, ըստ որի որոշակի սահմանփակումներ էին սահմանվել արհեստական բանականության ավելի հզոր գործիքների ստեղծման համար և նոր միջոցներ էին կիրառվել արհեստական բանականության զարգացման ճանապարհին քաղաքացիական իրավունքների և ազգային անվտանգության պաշտպանության ուղղությամբ:
Հաջորդ օրը Թրամփը հանդիպեց տեխնոլոգիական առաջատար ընկերությունների ղեկավարների՝ այդ թվում Open AI-ի գործադիր տնօրեն Սեմ Ալթմանի, Oracle-ի նախագահ Լարի Էլիսոնի և ճապոնական SoftBank-ի գործադիր տնօրեն Մասայոշի Սոնի հետ՝ հայտարարելու արհեստական բանականության ոլորտում՝ Stargate ծրագրում 500 միլիարդ դոլար մասնավոր ներդրման մասին:
«Stargate-ը անմիջապես ձեռնամուխ կլինի ֆիզիկական և վիրտուալ ենթակառուցվածքի հիմնմանը՝ արհեստական բանականության հաջորդ սերնդի առաջխաղացումն ապահովելու համար, և այն կներառի տվյալների վիթխարի կենտրոնների կառուցում»,- երեքշաբթի Սպիտակ տանը կայացած միջոցառմանը հայտարարել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը:
Մասնավորապես, Stargate-ի շրջանակում ԱՄՆ-ում կկառուցվեն տվյալների 10 հսկայական կենտրոններ, որոնք կապահովեն արհեստական բանականության համակարգերի աշխատանքը: Տեխասում արդեն կառուցվում է առաջին կենտրոնը: Կստեղծվի մոտ 100 հազար աշխատատեղ:
Արհեստական բանականության կարևորությունը ԱՄՆ համար
«Չինաստանը մրցակից է։ Մյուսներն էլ են մրցակից։ Ցանկանում ենք, որ [արհեստականբանականությունը] լինի այս երկրում, և այն հասանելի ենք դարձնում: Պատրաստվում եմ շատ օգնել [այդ գործին]՝ արտակարգ կարգադրությունների միջոցով, քանի որ մենք արտակարգ իրավիճակ ունենք: Պետք է կառուցենք այս ամենը»,- հայտարարել է Թրամփը:
Ուշագրավ է, որ հանդիպմանը ներկա տեխնոլոգիական հսկաների ղեկավարները սկսել են գովաբանել ԱՄՆ նախագահին։
«Կարծում եմ, որ սա կլինի այս դարաշրջանի ամենակարևոր նախագիծը: Չէինք կարող այդ անել առանց ձեզ, պարոն նախագահ»,- ասել է Ալթմանը:
Ամերիկյան նոր անվտանգության կենտրոնի փորձագետ Ջանեթ Էգանի կարծիքով՝ Թրամփն փորձում է ի ցույց դնել իր լուրջ մոտեցումը արհեստական բանականության զարգացման ուղղությամբ:
«Նա հստակ է՝ մասնավոր հատվածի հետ սերտ համագործակցելու առումով, որպեսզի արագացնի աշխատանքը և հաղթահարի խոչընդոտները: Տեսանք, թե ինչպես միջոցներ ձեռնարկեց ԱՄՆ-ում արհեստական բանականության զարգացման խոչընդոտները վերացնելու և առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձնում էներգետիկային»,- ասում է Էգանը:
Չինաստանի հետ մրցակցությանն անդրադարձել է նաև OpenAI-ը, որն, ի դեպ, ապավինում է Microsoft-ի տվյալների կենտրոններին:
«Չիպերը, տվյալները, էներգիան և տաղանդը արհեստական բանականության ոլորտում հաղթանակ տանելու բանալիներն են: Մոտավորապես 175 միլիարդ դոլարի գլոբալ հիմնադրամներ կան, որոնք սպասում են ներդրումներ կատարել արհեստական բանականության նախագծերում, և եթե ԱՄՆ-ն չգայթակղի այդ միջոցները, դրանք կհոսեն այն նախագծեր, որոնց հետևում Չինաստանն է»,- նշված է OpenAI-ի պատրաստած փաստաթղթում:
NetChoice տեխնոլոգիական ասոցիացիայի ներկայացուցիչ Պատրիկ Հեջերի խոսքով՝ Stargate-ի վերաբերյալ հայտարարությունը նշանակում է, որ արհեստական բանականության ոլորտում մասնավոր կապիտալը պատրաստ է կանգնել Թրամփի վարչակազմի կողքին։
Իր գործադիր որոշումներով Թրամփը վերացրել է նախկին մի շարք կարգադրություններ, որոնք սահմանափակում էին հանածո վառելիքի արդյունահանումը: Սպիտակ տան ղեկավարի խոսքով՝ արհեստական բանականության տվյալների կենտրոնները մեծ քանակությամբ էներգիա են սպառում, և նա իր որոշումներով ճանապարհ է հարթում մասնավոր ընկերությունների համար՝ ներդրումներ կատարել էներգետիկ նոր նախագծերում:
Չինաստանի հետ մրցակցությունը
Թրամփը երկուշաբթի՝ պաշտոնամուտի օրը, չեղարկեց Բայդենի գործադիր հրամաններից շատերը, բայց ոչ բոլորը, որոնք վերաբերում են արհեստական բանականությանը:
Անցած տարի Բայդենը սահմանափակումներ կիրառեց, որոնց նպատակն է արգելել Չինաստանին հասանելիություն ունենալ արհեստական բանականության առաջադեմ տեխնոլոգիաներին։ Մասնավորապես՝ սահմանափակում մտցվեց ամերիկյան ընկերությունների համար առաջադեմ կիսահաղորդիչներ վաճառել չինական ձեռնարկություններին:
Էգանի խոսքով՝ այս հարցում Թրամփն ու Բայդենը, կարծես, նույն դիրքորոշումն ունեն:
«Կարծում եմ, կարևոր է ընդգծել, թե ինչպես է Թրամփը շարունակում մոտենալ արհեստական բանականության հարցին։ Նա նույնպես այն դիտարկում է որպես ազգային անվտանգության առջև կանգնած ռիսկ և հրամայական: Ակնկալում եմ, որ արհեստական բանականության նկատմամբ նման՝ արագ ընթացք ունեցող մոտեցումը կուղեկցվի ռիսկերի գնահատման և դրանց կառավարմանն ուղղված շարունակական ջանքերով: Հատկապես՝ կիբեռ, միջուկային, կենսաբանական ռիսկերի տեսանկյունից, ինչպես նաև արտահանման նկատմամբ վերահսկողություն սահմանելով և այն ավելի կոշտ կերպով կիրառելով»,- ասում է Էգանը։
Արագություն և անվտանգություն
Unanimous AI-ի գործադիր տնօրեն և հետազոտական բաժնի ղեկավար Լուի Ռոզենբերգը, ով ոլորտում է տասնամյակներ շարունակ, «Ամերիկայի ձայնին» փոխանցել է, թե արհեստական բանականության արագ, բայց պատասխանատու զարգացումը ԱՄՆ-ում աջակցություն է գտնում և՛ հանրապետականների, և՛ դեմոկրատների կողմից:
«Արհեստական բանականության հետ կապված ռիսկերը կուսակցական խնդիր չեն։ Երկու կողմերն էլ հասկանում են, որ անհրաժեշտ են լուրջ երաշխիքներ, հատկապես՝ երբ արհեստական բանականության ինքնավար գործակալները գործարկվում են մեծ մասշտաբով»,- նշել է Ռոզենբերգը։
Մեր զրուցակցի խոսքով՝ ԱՄՆ համար ամենակարևոր հարցը արհեստական բանականության ոլորտում առաջնորդի դիրքը պահպանելն է ու երաշխավորելը, որ գործող համակարգերն անվտանգ ու հուսալի լինեն:
«Կասկածում եմ, որ Թրամփի վարչակազմը կանդրադառնա արհեստական բանականության ռիսկերին՝ կիրառելով ավելի թիրախային քաղաքականություն, որն այնքան ընդգրկուն կլինի, որքան Բայդենի հրամանով նախաըտեսվածն էր, սակայն կարող է արագ արձագանքել իրական սպառնալիքներին։ Բայդենի հրամանը կարևոր էր արհեստական բանականության մասին մտահոգություններ բարձրացնելու համար, բայց այն չտրամադրեց բովանդակալից պաշտպանություն կարևոր ռիսկերից»,- նշել է Ռոզենբերգը:
«Ի վերջո, անհրաժեշտ է գտնել ճանապարհ՝ միաժամանակ արագ զարգացնելու արհեստական բանականությունը և արագ արձագանքելու դրա ռիսկերին: Մեզ երկու ուղղությամբ էլ արագություն է հարկավոր»,- եզրափակել է մեր զրուցակիցը: